UNESCO Genel Direktörü Bayan Audrey Azoulay’a açık mektup

Sayın Audrey Azoulay,

Size bir kez daha derin saygılarımı ifade etmeme izin verin ve ve 20 Mart 2018 tarihinde UNESCO Sözleşmesini tanıyan ve onaylayan Batı Ermenistan Cumhuriyeti (Ermenistan Devleti), kuruluş tarafından ilan edilen hükümleri ve hedefleri tam olarak kabul ettiğini teyit eder: Eğitim, bilim ve kültür alanlarında güvenlik, devletler ve halklar arasındaki işbirliğin genişletilmesi yoluyla adalet ve hukukun üstünlüğünün sağlanması, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygı, Birleşmiş Milletler Şartı tarafından ilan edilen, tüm halklar için ırk, cinsiyet, dil veya din ayrımı yapılmaksızın.

UNESCO tarafından kabul edilen sözleşmeler sayesinde uluslararası toplum, insanlığın kültürel mirasını korumak için ortak hedeflere ulaşmak için birleşiyor. Ve sizin faaliyetiniz sayesinde hem somut hem de somut olmayan mirasın korunmasına yönelik, insanlık için çok önemli kültürel çalışmaları yapılıyor.

Bu nedenle, bugün herhangi birinden yardım alma ümidini yitirmiş biri olarak, rica ederek size başvuruyorum. Bakışlarınızı Ermeni Yaylası’nda on yıllardır en büyük ve en eski Ermeni medeniyeti mirasının yok edildiği yere çevirin, ki bu sadece Ermeni halkının değil, tüm dünyanın mirasıdır.

Birçok Ermeni, Avrupalı ve Amerikalı bilim adamına göre, 1894’te Ermeni Soykırımı’nı organize eden Türk Sultanı II. Abdülhamid tarafından “Anadolu” olarak adlandırılan Ermeni yaylaları, medeniyetin beşiğidir.

Şimdiye kadar, “kara arkeologlar” Ermeni Yaylalarında yasadışı kazılar yapıyorlar, Van Gölü’nün (Ararat, Van Krallığı, Urartu), Ermeni Kilikya’sında, eski Ermeni Edesia (Urfa, Türkçe adıyla Şanlıurfa) topraklarında, 1001 kilise şehri eski Ermeni başkenti Ani’de ve ve diğer birçok tarihi Ermeni yerleşim yerinde eşsiz arkeolojik anıtları ve buluntuları yok ediyorlar.

Kazılar kaba, barbarca, özellikle ekskavatörlerin (kazaratar) yardımıyla, duvarların muhteşem oymalarını süslemeleriyle ve ayrıca fresklerle süslenmiş duvarları tahrip ederek gerçekleştirilmektedirler. Bulunan arkeolojik malzemeleri satmalar mümkün değilse, vandallar tarafından acımasızca yok ediliyorlar.

Şu anda dünyada birçok korkunç şeylerin vuku bulduğunu anlğunu anlıyorum. Ancak, yukarıda belirtilen arkeolojik malzemeler yardımıladir ki, en yüksek medeniyet tarihinin keşfedilmemiş katmanlarını ortaya çıkarılması mümküm olabiliyor…

Sayın Audrey Azoulay

Yukarıda bahsi geçen antik kentler, kaçak kazı yapılan yerler, ABD’nin 28. Başkanı Woodrow Wilson tarafından alınan Tahkim Kararı’na göre de jure, Batı Ermenistan Cumhuriyeti (Ermenistan Devleti) topraklarında bulunmaktadırlar ve ben Batı Ermenistan vatandaşları tarafından yasal olarak seçilen, resmi temsilciyim.

Saygılarımla

 Yulia Gyuloyan

Batı Ermenistan Cumhuriyeti Kültür Bakanı (Ermenistan Devleti)

 29 Ağustos 2022

 ***

 Ermeniceden çeviren: Vrezh Kosayan